Mahrece İade Nedir? Hangi Durumlarda Yapılır? 

27.06.2024

Mahrece iade, ithal edilen bir ürünün mahrecine başka bir ifade ile çıkış ülkesine iade edilmesi işlemidir. Mahrece iade yapılabilmesi için gümrük mevzuatı kurallarına uygun hareket edilmesi gerekir. İthal olarak gelen her ürün mahrece iade edilemez. Gümrük mevzuatı kapsamında yer alan şartların taşınması halinde ürün mahrecine iade edilebilir. Mevzuata göre mahrece iade gümrük rejimi beyanında bulunulmuş ise gerçekleştirilemez.  

Mahrece iade işleminin yapılabilmesi için öncesinde talep dilekçesi oluşturulmalıdır. Bu dilekçe ithalatçı tarafından oluşturulmalıdır. İadenin neden yapıldığı, iade edilecek olan ürünün niteliği gibi bilgiler bu dilekçede yer alır. İade için hazırlanan dilekçe de gümrük idaresine sunulmalıdır. Gümrük idaresinin onayının ardından iade işlemi gerçekleştirilebilmektedir. 

Mahrece İade Hangi Durumlarda Yapılır? 

Mahrece iade işlemi ithal edilmiş olarak ülkeye giren bir ürünün ithal edildiği yere geri iade edilmesi işlemidir. İthal edilen bir ürünün mahrece şeklinde iade edilebilmesi için taşıması gereken koşulların sağlanması gerekmektedir. Mahrece iade süreci Gümrük mevzuatında detaylı açıklanmıştır. Mahrece iade yapılabilecek durumlar;  

  • Ürün gümrük işlemleri için sıraya alınmış ancak gümrük rejimi beyanı gerçekleşmemiş ise 
  • Antrepo beyannamesi tescil edilmiş ise 
  • Ürün serbest dolaşıma girmemiş ise 
  • İthal edilen üründe bir kusur olması 
  • İthal edilen ürünün gerçekleştirilen satış sözleşmesine uygun olmaması 
  • Ürünün gümrük tarifesi standartlarına uygunluk göstermemesi 
  • Ürünün henüz teslim alınmadan alıcı tarafından reddedilmesi 
  • Gümrük mevzuatı kapsamında bulunan kurallara aykırı bir durum olması 

Keşfedin: Eximgo Dış Ticaret Çözümü

Mahrece İadesi İçin Fatura Kesilir Mi? 

Mahrece iadesi için fatura kesilmesi zorunlu değildir ancak kesilmesinde fayda vardır. İade edilme işleminde muhasebe noktasında satılan ürünün iade edilirken alıcının ürünü satıcıya tekrar sattığı gibi düşünülebilir. Tekrar satış gibi düşünüldüğünde iade için de fatura kesilerek hesap sıfırlanmalıdır. Mahrece iadesi yapılırken fatura kesilmesi zorunlu olmamakla birlikte aşağıdaki nedenler için kesilmelidir;  

  • Vergi iadesi alabilmek 
  • Gümrük vergilerini geri alabilmek ya da henüz verilmemiş ise kaldırmak 
  • Muhasebe hesabının sıfırlanabilmesi  
  • Ürün giriş ve çıkışlarını takip edebilmek 

Mahrece iade faturası keserken fatura kesim tarihi ithalat işleminin yapıldığı tarih olmalıdır. Burada tarafların adresleri ve diğer bilgileri tam olarak eklenmelidir. İadeye konu olan ürünün bilgileri de iade faturasına eklenmelidir. Gümrük mevzuatının kuralları çerçevesinde iade faturası kesilmelidir. Böylece vergi iadelerini almak da mümkün olacaktır.  

Keşfedin: SAP MM Danışmanlık

Mahrece İade Yapmak İçin Neler Gerekli? 

Mahrece iade yapmak için gerekli olanlar temelde ürün perspektifindedir. Ürünün iadeye uygun olması gerekir. Yukarıda maddelendirilen nedenleri ürün iadesi için gereklilikleri sorgularken değerlendirebilirsiniz. Mahrece iade işlemi yapılırken fatura kesilmesi de vergi iadelerini alabilmek için tavsiye edilmektedir. Mahrece iade yapabilmeniz için hazır bulundurmanız gereken belgeler;  

  • Mahrece iade için talep dilekçesi 
  • Ürün faturası (Ticari nitelikli olmalıdır) 
  • Ürün ithali sırasında gümrük kaydını oluşturmak amacıyla düzenlenen gümrük beyannamesi  
  • Ürün irsaliyesi  
  • Üründe herhangi bir kusur olması nedeniyle iade yapılıyorsa kusur tutanağı  

Mahrece İade KDV Beyannamesinde Nerede Gösterilir? 

Mahrece iadenin KDV’sini göstermek için iade edilen KDV tutarı ve iade edilen ürünlerin toplam tutarı belirlenmelidir. KDV yazılırken 1 No'lu KDV Beyannamesi'nde yer alan "Mal İadeleri veya Gerçekleşmeyen İşlemler Nedeniyle Düzeltilecek KDV” bölümünde iade gösterilmelidir. Bu işlem beyannamenin 34.satırında yer almaktadır. 

Mahrece İade Süresi 

Mahrece iade süreci boyunca gerekli bulunan evrakların tamamı hazır edilmiş olmalıdır. Evrak eksikliği iade sürecinin tamamlanmasını engelleyecektir. Mahrece şeklinde iade yapılabilmesi için Gümrük mevzuatı kapsamında yer alan sürelere uyulması gerekir. Zaman aşımı olması halinde iade gerçekleştirilemez. İadenin tamamlanabilmesi için ithal edilen ürünün niteliği de iadeye uygun kategoride olmalıdır. 

Mahrece iade işleminin tamamlanmasının ardından iade edilen ürün için ithalatçıdan temin edilen gümrük vergisi, ithalatçıya iade edilir. Ürünün iade edilmesinden sonra ortaya çıkan diğer masraflar ithalatçı tarafından karşılanır. 

SAP'de Mahrece İade Yönetimi 

SAP'de mahrece iade yönetimi, işletmelerin ithal edilen malzemelerin, belirli nedenlerle iade edilmesi gerektiği durumda sürecin verimli ve entegre bir şekilde yönetmesine olanak tanır. SAP, iade işlemlerini kolaylaştırmak için standartlaştırılmış süreçler sunar. Bu sureçler, mal kabul, iade siparişi oluşturma, nakliye düzenlemeleri ve gümrük işlemleri gibi adımları içermektedir.  

SAP'de mahrece iade süreci adım adım yönetilir. İlk olarak, mal kabul modülünde geri gönderilecek ürünler belirlenir ve mahrece iade  siparişi oluşturulur. Ardından gerekli gümrük belgeleri hazırlanır ve sevkiyat süreci  hazırlanır. Bu aşamada, ürünlerin durumu ve iade nedeni SAP sistemine kaydedilir. Son olarak, ürünler sevk edildikten sonra, iade işlemi tamamlanır ve SAP'de mal hareketi , fatura işlemleri ve gümrük işlemleri ile ilgili kayıtlar güncellenir. Bu süreç, tüm adımların izlenebilirliğini ve verimliliğini artırarak işletmelerin maliyet ve zaman tasarrufu yapmasını sağlar.